Αθηνά: Το λογότυπο του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΕθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών

Έργο ΕΥΤΕΧΝΟΣ: Επιμόρφωση στις Υποστηρικτικές Τεχνολογίες Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών για Άτομα με Αναπηρίες


Αρχική σελίδα | Περιγραφή | Κατάρτιση | Ανακοινώσεις | Συνεργαζόμενοι φορείς | Σύνδεσμοι | Επικοινωνία


Γενική περιγραφή του έργου ΕΥΤΕΧΝΟΣ

 

Εισαγωγή - Το πρόβλημα

Τουλάχιστον το 11% του πληθυσμού των ανεπτυγμένων χωρών αποτελούν Άτομα με Αναπηρίες (ΑμεΑ) για τα οποία υπάρχει κίνδυνος αποκλεισμού από τις νέες υπηρεσίες και τα συστήματα τηλεπικοινωνιών, Διαδικτύου και πληροφορικής. Συγχρόνως όμως παρατηρείται, ακόμη και σε ορισμένα ιδρύματα της Ελλάδας, μια σημαντική πρόοδος σε θέματα ερευνητικής και τεχνολογικής ανάπτυξης σε Υποστηρικτικές Τεχνολογίες Πληροφορικής για ΑμεΑ μέσω νέων προσεγγίσεων, όπως σχεδίαση για όλους, συμμετοχική σχεδίαση και καθολική πρόσβαση, αλλά και διεθνών σχετικών τυποποιήσεων, καθώς και σημαντικών τεχνολογικών πρωτοβουλιών (π.χ. Web Accessibility Initiative - WAI του W3C). Τα θέματα αυτά σχεδόν αγνοούνται από την παρεχόμενη προπτυχιακή και μεταπτυχιακή εκπαίδευση στελεχών και μηχανικών πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών στη χώρα μας, με αποτέλεσμα τα αντίστοιχα προϊόντα ή υπηρεσίες να μη φθάνουν στον χρήστη ΑμεΑ, αλλά και να παρατηρείται έλλειψη κατάλληλου στελεχιακού δυναμικού στην αγορά.

Οι σύγχρονες τεχνολογίες Πληροφορικής καιν Τηλεπικοινωνιών εξελίσσονται με ρυθμό που κανείς δεν θα φανταζόταν μια δεκαετία πιο πριν. Νέα τεχνολογικά προϊόντα, υπηρεσίες και εφαρμογές δημιουργούνται καθημερινά με αποτέλεσμα ακόμα και η αντίστοιχη ερευνητική κοινότητα να μην μπορεί πολλές φορές να παρακολουθήσει. Ωστόσο, παρ' όλη αυτή την πρόοδο που συντελείται σε όλα τα επίπεδα, υπάρχουν ακόμη εκατομμύρια άνθρωποι που δεν έχουν πρόσβαση στις τεχνολογίες και υπηρεσίες αιχμής και ιδιαίτερα τα ΑμεΑ και οι ηλικιωμένοι. Έτσι γίνεται φανερή η ανάγκη ενημέρωσης και εκπαίδευσης του επιστημονικού, ερευνητικού αλλά και επιχειρηματικού περιβάλλοντος, ιδιαίτερα στη χρήση νέων τεχνολογιών μέσα από προγράμματα επιμόρφωσης, τα οποία θα καταδείξουν τρόπους με τους οποίους είναι εφικτή η χρήση των νέων τεχνολογιών και από τα άτομα αυτά. Επιπλέον η υποστήριξη των προγραμμάτων αυτών από εθνικούς φορείς (πανεπιστημιακούς, τεχνολογικούς κτλ.) με αποδεδειγμένη τεχνογνωσία στα συγκεκριμένα επιστημονικά πεδία που σχετίζονται με την χρήση των νέων τεχνολογιών από τα ΑμεΑ, παρέχει τη δυνατότητα για έγκυρη και έγκαιρη ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του κοινού στις νέες τεχνολογικές προκλήσεις και στις εξελίξεις που αυτές δρομολογούν.

Ανθρώπινο δίκτυο ΕΥΤΕΧΝΟΣ

Το ανθρώπινο δίκτυο ΕΥΤΕΧΝΟΣ είναι μια ομάδα ατόμων που προέρχονται από ακαδημαϊκούς και ερευνητικούς φορείς, καθώς και από ιδιωτικές επιχειρήσεις του κλάδου της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών και τέλος από μή κερδοσκοπικούς οργανισμούς που ασχολούνται με τα ΑμεΑ. Τα μέλη του δικτύου από διάφορες περιοχές της χώρας βρίσκονται σε συχνή επαφή τόσο με ηλεκτρονικό τρόπο όσο και δια ζώσης και σχεδιάζουν και υλοποιούν τις δραστηριότητες του δικτύου που αναφέρονται παρακάτω. Όλα τα μέλη είναι προσεκτικά επιλεγμένα με γνώμονα την επιστημονική τους κατάρτιση και την εμπειρία τους στον τομέα των Υποστηρικτικών Τεχνολογιών για ΑμεΑ.

Η δημιουργία ανθρώπινων δικτύων αποτελεί έναν από τους πλέον κατάλληλους μηχανισμούς για την μεταφορά τεχνογνωσίας, κυρίως υπό την μορφή know-how και know-why. Το δίκτυο ΕΥΤΕΧΝΟΣ εντάσσεται σε μια προσπάθεια προώθησης των αρχών προσβασιμότητας και καθολικής πρόσβασης και της εμπέδωσης αυτών τόσο από συγκεκριμένες ομάδες της ακαδημαϊκής κοινότητας (κυρίως μεταπτυχιακούς φοιτητές) που πρόκειται να συμμετάσχουν στην ανάπτυξη και διαμόρφωση της μελλοντικής τεχνολογίας, όσο και από στελέχη επιχειρήσεων και ιδρυμάτων (κυρίως αποφοίτους τμημάτων πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών και μηχανικούς Η/Υ ή ηλεκτρολόγους μηχανικούς) που εμπλέκονται ενεργά στην χρήση των τεχνολογιών διαδικτύου γενικότερα και ειδικότερα στις τεχνολογίες εκείνες που σκοπό έχουν την προώθηση της προσβασιμότητας του Παγκόσμιου Ιστού και των υπηρεσιών της Κοινωνίας της Πληροφορίας (ΚτΠ).

Η τεχνολογική αναγκαιότητα σύστασης του ανθρώπινου δικτύου ΕΥΤΕΧΝΟΣ συνίσταται σε δύο κυρίως λόγους. Ο πρώτος αφορά τη διάδοση των καταλληλότερων τεχνολογικών εργαλείων και λύσεων για την επίτευξη της προσβασιμότητας και της καθολικής πρόσβασης που θα αποτελέσουν και τα αντικείμενα επιμόρφωσης. Ο δεύτερος λόγος είναι η αυξανόμενη ζήτηση εξειδικευμένου προσωπικού στις προαναφερθείσες τεχνολογίες. Η ζήτηση αυτή δεν αποτελεί μόνο Ελληνικό αλλά και διεθνές φαινόμενο. Εκφράζεται δε τόσο στην βιομηχανία όσο και σε ακαδημαϊκά ιδρύματα και κυβερνητικούς οργανισμούς, ενώ αφορά τη διάθεση στελεχών και αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης επιμορφωμένων στην χρήση, υιοθέτηση και πρακτική των συγκεκριμένων τεχνολογιών. Ειδικότερα στον Ελληνικό χώρο το ενδιαφέρον αυξάνει ενόψει της εφαρμογής του Επιχειρησιακού Προγράμματος για την Κοινωνία της Πληροφορίας του Γ' ΚΠΣ, στο οποίο αρκετά έργα, αλλά και οριζόντιες δράσεις, απαιτούν τον μη αποκλεισμό των ΑμεΑ. Επίσης η οργάνωση των Παραολυμπιακών Αγώνων το 2004 από τη χώρα μας έχει άμεση σχέση με τη διάθεση κατάλληλων στελεχών.

Το διεθνές περιβάλλον

Υπάρχουν σήμερα πάνω από 80 εκατομμύρια άτομα στην Ευρώπη με ηλικία άνω των 60 και προβλέπεται να υπερβούν τα 100 εκατομμύρια το έτος 2020, καθώς ο πληθυσμός γερνά (πηγή: EUROSTAT). Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους αναμένεται να χρησιμοποιούν σε μεγάλο και αυξανόμενο βαθμό υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών και συστήματα πληροφορικής. Το ποσοστό των αναπήρων ατόμων είναι σήμερα περίπου 11% στην Ευρωπαϊκή Ένωση με πρόβλεψη να αυξηθεί με αυτή τη γήρανση του πληθυσμού στο 17% έως το 2030. Πρέπει να σημειωθεί ότι αυτοί οι αριθμοί αντιπροσωπεύουν τους δηλωμένους ανάπηρους, σύμφωνα με κλινικές και διαγνωστικές εξετάσεις. Αν υπολογίζαμε και τα άτομα που αντιμετωπίζουν ουσιαστικές δυσκολίες στη χρήση μιας συγκεκριμένης υπηρεσίας ή συσκευής, αν δηλαδή χρησιμοποιούσαμε λειτουργικά κριτήρια, οι αριθμοί θα ήταν πολύ υψηλότεροι. Είναι βέβαια μια πολύ ετερογενής ομάδα ανθρώπων όπου οι διάφορες υποομάδες χρηστών έχουν διαφορετικές και πολλές φορές αλληλοσυγκρουόμενες ανάγκες. Σύμφωνα με το COST 219 όλες οι υπηρεσίες και ο εξοπλισμός θα έπρεπε να σχεδιάζονται λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες των ΑμεΑ και των ηλικιωμένων από τις αρχικές φάσεις του σχεδιασμού τους, κάτι που συχνά αναφέρεται ως "Σχεδιασμός για Όλους" ("Design for All" ή "Inclusive Design"). Αν αυτό δεν έχει γίνει εξαρχής, θα πρέπει οι υπηρεσίες και ο εξοπλισμός να προσαρμόζονται, όπου αυτό είναι δυνατό, για να καλύψουν τις ανάγκες αυτές. Στις περιπτώσεις όπου κανένα από αυτά τα δύο σενάρια δεν μπορεί να επιτευχθεί, θα πρέπει να προτείνονται συμπληρωματικές υπηρεσίες και εξοπλισμός.

Ανάμεσα στους κατασκευαστές εξοπλισμού και τους παρόχους τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, μπορεί ακόμη να κυριαρχεί η αντίληψη ότι τα προβλήματα για να προσεγγίσουν αυτή την αγορά είναι αξεπέραστα. Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι οποιοσδήποτε μπορεί δυνητικά να βρεθεί σε κάποια κατάσταση αναπηρίας και ο καλός σχεδιασμός για ΑμεΑ και ηλικιωμένους ωφελεί τους πάντες. Ένα επίσης σημαντικό θέμα είναι η κατάρτιση και η βοήθεια στις βιομηχανίες για την υιοθέτηση του "Σχεδιασμού για Όλους" σε συνδυασμό με τη χρήση οδηγιών. Πολλοί σχεδιαστές και ερευνητές έχουν μέχρι και τώρα μικρή επίγνωση θεμάτων που σχετίζονται με τις τηλεπικοινωνίες και τις αναπηρίες. Μπορεί επίσης να έχουν πολύ μικρή ή και καμία επαφή με τους χρήστες των συστημάτων και των υπηρεσιών για τις οποίες σχεδιάζουν εξοπλισμό. Αυτά τα θέματα λείπουν ακόμη από πολλά τεχνικά προγράμματα εκπαίδευσης στην τεχνολογία πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, ιδιαίτερα στη χώρα μας. Τα προηγούμενα χρόνια εμφανίστηκε ένας εύλογος αριθμός πρωτοποριακών μαθημάτων και λύσεων σε πανεπιστήμια του εξωτερικού. 

Δραστηριότητες του ανθρώπινου δικτύου ΕΥΤΕΧΝΟΣ

Οι δραστηριότητες του δικτύου περιλαμβάνουν:

Επίσης θα πραγματοποιηθούν:

Τέλος, δημιουργήθηκε η Ιστοθέση :

Η ΙΣτοθέση αυτή θα συνεχίσει να λειτουργεί και να ενημερώνεται και μετά το πέρας του έργου ΕΥΤΕΧΝΟΣ.


Αρχική σελίδα | Περιγραφή | Κατάρτιση | ΑνακοινώσειςΣυνεργαζόμενοι φορείς | Σύνδεσμοι | Επικοινωνία


Η ιστοσελίδα ενημερώθηκε την 4/11/05 15:51